Não bộ làm gì khi ta ngủ?

Giấc ngủ không chỉ là thời gian nghỉ ngơi mà là một quá trình phức tạp, thiết yếu cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Khi chúng ta ngủ, não bộ hoạt động liên tục để phục hồi, củng cố trí nhớ, và xử lý cảm xúc. Bài viết này sẽ giải thích hoạt động của não trong giấc ngủ và lý do giấc ngủ quan trọng.

Các giai đoạn của giấc ngủ: Hành trình của não bộ

Giấc ngủ của chúng ta được chia thành hai trạng thái chính: Giấc ngủ NREM (Non-Rapid Eye Movement) và Giấc ngủ REM (Rapid Eye Movement). Cứ sau khoảng 90 phút, não bộ sẽ luân phiên đi qua các giai đoạn này.

­

Giai đoạn NREM (Giấc ngủ không có chuyển động mắt nhanh)

• Giai đoạn 1 (N1): Đây là lúc bạn bắt đầu chìm vào giấc ngủ. Nhịp tim, nhịp thở và hoạt động của não bộ bắt đầu chậm lại. Bạn dễ dàng bị đánh thức trong giai đoạn này.
• Giai đoạn 2 (N2): Thân nhiệt giảm, cơ thể thư giãn hơn. Sóng não xuất hiện những đợt bùng nổ ngắn gọi là “spindle giấc ngủ” và phức hợp K. Đây là dấu hiệu cho thấy não đang bắt đầu củng cố thông tin và ghi nhớ.
• Giai đoạn 3 (N3): Đây là giai đoạn giấc ngủ sâu nhất. Sóng não trở nên chậm và đều, gọi là sóng delta. Cơ thể phục hồi, các mô được tái tạo, và hormone tăng trưởng được giải phóng.

­

Giai đoạn REM (Giấc ngủ có chuyển động mắt nhanh)

• Ở giai đoạn này, não bộ hoạt động mạnh gần như khi thức. Mắt của bạn chuyển động nhanh sau mí mắt, nhịp tim và nhịp thở tăng. Đây là lúc chúng ta mơ.
• Hoạt động của não khi ngủ ở giai đoạn giấc ngủ rem cực kỳ quan trọng cho việc học tập, củng cố trí nhớ và xử lý cảm xúc. Não bộ sẽ sắp xếp lại các thông tin đã tiếp nhận trong ngày và chuyển chúng từ trí nhớ ngắn hạn sang dài hạn.

Vai trò của giấc ngủ với giấc ngủ

­

• Phục hồi và tái tạo: Giấc ngủ là thời gian để cơ thể phục hồi năng lượng, sửa chữa các tế bào và mô bị tổn thương, và tăng cường hệ miễn dịch.
• Củng cố trí nhớ và học tập: Như đã đề cập ở trên, hoạt động của não khi ngủ, đặc biệt là trong giai đoạn giấc ngủ rem, giúp củng cố những kiến thức bạn đã học trong ngày, giúp bạn ghi nhớ tốt hơn.
• Cân bằng tâm lý và cảm xúc: Thiếu giấc ngủ có thể gây ra cáu gắt, lo âu và trầm cảm. Ngược lại, một giấc ngủ chất lượng giúp ổn định tâm trạng và giảm căng thẳng.
• Duy trì sức khỏe tổng thể: Thiếu giấc ngủ kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, tim mạch và béo phì.

Biểu hiện của chứng rối loạn giấc ngủ

• Mất ngủ là vấn đề phổ biến, ảnh hưởng đến 30-50% người lớn. Dấu hiệu bao gồm:
• Khó đi vào giấc ngủ hơn 30 phút.
• Thức giấc giữa đêm và khó ngủ lại.
• Mệt mỏi ban ngày, giảm hiệu suất làm việc.
• Các rối loạn khác: Ngưng thở khi ngủ (ngáy to, mệt mỏi), hội chứng chân không yên (bồn chồn chân vào ban đêm).

Nếu bạn gặp các triệu chứng này, đừng tự chữa bằng thuốc mà hãy khám chuyên khoa để tránh biến chứng.

Địa chỉ khám mất ngủ uy tín

Nếu bạn đang gặp mất ngủ và cần tìm nguyên nhân, Phòng khám Đa khoa SP79 là địa chỉ đáng tin cậy với gói khám tìm nguyên nhân mất ngủ chuyên sâu. Gói khám bao gồm thăm khám lâm sàng, xét nghiệm hormone (cortisol, melatonin), kiểm tra Vitamin D/B12, và đo ECG để đánh giá nhịp tim ảnh hưởng đến giấc ngủ. Đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ tư vấn cá nhân hóa, giúp bạn cải thiện não bộ khi ngủ hiệu quả.

Vậy não bộ làm gì khi ta ngủ? Đó là quá trình kỳ diệu nơi não bộ phục hồi qua giấc ngủ NREM (sâu, tái tạo), củng cố trí nhớ và xử lý cảm xúc qua giấc ngủ REM (mơ mộng, sáng tạo). Giấc ngủ chất lượng không chỉ giúp não bộ hoạt động hiệu quả mà còn ngăn ngừa mất ngủ, cải thiện sức khỏe tổng thể. Nếu bạn đang gặp vấn đề, hãy áp dụng thói quen tốt và khám tại các địa chỉ uy tín như SP79 để tìm giải pháp.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Mất ngủ kéo dài có nguy hiểm không?

Có. Mất ngủ kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và học tập mà còn làm suy giảm sức khỏe thể chất và tinh thần, tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nghiêm trọng.

2. Xét nghiệm mất ngủ tại Sài Gòn ở đâu uy tín?

Phòng khám Đa khoa SP79 là địa chỉ xét nghiệm mất ngủ uy tín

3. Giấc ngủ rem có vai trò gì đặc biệt?

A: Giấc ngủ rem là giai đoạn quan trọng để não bộ xử lý thông tin, củng cố trí nhớ, học tập và xử lý cảm xúc. Đây cũng là giai đoạn chúng ta thường mơ, giúp giải tỏa căng thẳng tâm lý.

4. Thời gian ngủ lý tưởng cho người lớn là bao lâu?

Hầu hết người lớn cần ngủ từ 7-9 tiếng mỗi đêm để cơ thể và não bộ hoạt động tốt nhất.

Tài liệu tham khảo

National Sleep Foundation. (2023). What happens when you sleep? Walker, M. P. (2020).

(Citation ID: 20) – Cuốn sách khoa học nổi tiếng giải thích cơ chế giấc ngủ, tác động đến trí nhớ và sức khỏe.Besedovsky, L., Lange, T., & Haack, M. (2022). The sleep-immune crosstalk in health and disease. Physiological Reviews, 102(3), 1234–1290.